دکتر پویا اصلانی

متخصص پروتزهای دندانی، عضو هیات علمی دانشگاه دندان‌پزشکی قم

با گسترش دانش و تکنولوژی، شاهد ایجاد انواع تخصص‌ها در علم دندان‌پزشکی هستیم به گونه‌ای که امروزه بیش از 10 رشته تخصصی و 2 رشته پی‌اچ‌دی در شاخه‌های مختلف دندان‌پزشکی ظهور کرده است.

خیلی از بیماران با رشته‌های گروه پزشکی و انواع تخصص‌ها آشنایی نسبی دارند، ولی در حیطه دندان‌پزشکی این شناخت کمتر است. به دلیل تنوع در درمان‌ها و تخصص‌های موجود، جستجو برای یافتن متخصص مناسب برای درمان مشکلات خاص دهانی و فکی برای بیماران مشکل است. به همین دلیل به‌طور مختصر درباره انواع تخصص‌های دندان‌پزشکی توضیح می‌دهیم.

1. جراحی دهان، فک و صورت: حیطه‌ای از کار دندان‌پزشکی است که با جراحی‌های کوچک و بزرگ دهان مانند جراحی انواع ناهنجاری‌ها، شکستگی‌ها و درمان‌های زیبایی ناحیه فک و صورت در ارتباط است. از انواع جراحی‌های داخل دهانی می‌توان به کشیدن دندان‌های عقل، قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی، درمان انواع ضایعات، تومور‌ها و انواع ناهنجاری‌های فک و صورت اشاره کرد.

2. جراح و متخصص بیماری‌های لثه (پریودنتیست): دندان‌پزشکی که انواع بیماری‌های لثه (انواع مشکلات حاد و مزمن لثه‌ای) را درمان می‌کند، پریودنتیست است. قرار دادن انواع ایمپلنت‌های دندانی به عهده این گروه از متخصصان است.

3. متخصص و جراح درمان ریشه دندان (اندودنتیست): متخصصان این رشته به درمان بیماری‌های پالپ و ریشه دندان می‌پردازند. همچنین انواع جراحی‌های ریشه دندان، درمان دندان‌های ضربه‌خورده و اصلاح ریشه‌های قدیمی درمان شده به عهده اندودنتیست‌هاست.

4. متخصص پروتز‌های دندانی و فکی صورتی (پروستودنتیست): هر جسم خارجی که برای بازسازی نسج‌های از دست‌رفته در ناحیه دهان و فک و صورت استفاده شود، پروتز نام دارد. پروتز‌ها به 3 شکل ثابت، متحرک و ایمپلنت در دسترس متخصصان پروستودنتیست قرار می‌گیرند. آنها به بازسازی دندان‌های از دست رفته با انواع روکش مانند روکش‌های ایمپلنتی، ساختن انواع دندان‌ها، بازسازی‌های نواقص فکی -صورتی ناشی از آسیب و ضربه یا تومورها و گذاردن پروتز‌های ناحیه صورت مثل پروتز چشم، گوش و بینی می‌پردازند.

5. متخصص دندان پزشکی ترمیمی و زیبایی: متخصصان ترمیمی و زیبایی، انواع ترمیم‌های مستقیم و غیرمستقیم دندان‌ها و انواع درمان‌های زیبایی مثل لمینیت، سفید کردن دندان‌ها، اصلاح طرح لبخند و دیگر کارهای زیبایی مانند نصب نگین دندان را انجام می‌دهند.

6. متخصص دندان‌پزشکی اطفال (پدودنتسیت): این متخصصان فقط به مشکلات دندانی کودکان می‌پردازند و کارهایی مانند بازسازی و ترمیم دندان‌های اطفال، درمان پالپ و ریشه اطفال (پالپوتومی و پالپکتومی)، بازسازی دندان‌ها با روکش‌های از پیش ساخته‌ شده، ساخت انواع فضا نگهدار و... به عهده آنهاست.

7. متخصص ناهنجاری‌های فکی - صورتی (ارتودنتیست): درمان دندان‌های نامنظم و انواع ناهنجاری‌های دندانی و فکی - صورتی با کمک وسایل ثابت (براکت‌ها) و متحرک (انواع پلاک‌ها) در یک دوره زمانی مشخص در حیطه کار ارتودنتیست‌ها است.

8. متخصص رادیولوژی دهان و فک و صورت: انجام رادیوگرافی‌های داخل دهانی (پری‌اپیکال و بایت وینگ) و خارج دهانی (پانورامیک)، کار متخصصان رادیولوژی دهان و فک و صورت است. دستگاه‌های رادیولوژی و سی‌تی‌اسکن مربوط به ناحیه فک و صورت (CBCT) بسیارپیشرفته هستند و قابلیت انجام قرار دادن انواع ایمپلنت‌های دندانی، تشخیص و طرح درمان انواع مشکلات ناحیه فکی -صورتی را دارند.

9. متخصص بیماری‌های دهان و فک و صورت: متخصصان این رشته به تشخیص و درمان انواع بیماری‌های ناحیه دهان و فک و صورت می‌پردازند و معمولا در غربالگری و ارجاع بیماران نقش مهمی ایفا می‌کنند.

10. متخصص آسیب‌شناسی دهان و فک و صورت (پاتولوژیست): وقتی ضایعه‌ای در ناحیه دهان و فک و صورت دیده می‌شود، برای تشخیص قطعی به نمونه‌برداری و مطالعات پاتولوژی نیاز است، تا از نبود سلول‌های بدخیم بتوان مطمئن شد. این وظیفه متخصصان پاتولوژی دهان است.

منبع : http://salamatiran.com